Luminiri, poznati su i kao non prep viniri (viniri bez brušenja) ili navlake za zube bez brušenja, a zapravo su vrsta faseta odnosno vinira, koja ne zahteva brušenje zuba.
Upravo ova karakteristika ih čini popularnim izborom među pacijentima, jer je sama procedura ugradnja bezbolna i kraća nego što je to slučaj sa vinirima.
Šta su luminiri?
Kao što je u uvodu pomenuto, luminiri su tip vinira koji ne zahtevaju brušenje prirodnih zuba pacijenta, i generalno zahtevaju manje pripreme i stomatološkog rada od tradicionalnih vinira.
Zbog ove osobine, često se nazivaju non-prep viniri, ili navlake za zube bez brušenja.
Sami luminiri su zapravo izuzetno tanke ljuspice, debljine samo oko 0.2mm, koji se lepe odnosno cementiraju za spoljašnji, vidlijvi, deo zuba.
Kao što je to slučaj i sa fasetama, luminiri se koriste za rešavanje pre svega estetskih problema, kao što su prebojenost ili loš oblik zuba. Često se koriste kao deo Hollywood Smile tretmana.
Luminiri se mogu koristiti za rešavanje problema poput:
- Prebojenosti zuba
- Nepravilnog oblika zuba
- Nepravilno izraslih zuba
- Razmaka između zuba
- Erozije zuba
Luminiri su tanji od klasičnih faseta što omogućava da se ugrade na prirodan zub bez brušenja, ali glavna mana luminira leži upravo u činjenici da zbog svoje izrazito male debljine ne mogu da se koriste za rešavanje većih nepravilnosti zuba.
Treba napomenuti da se luminiri mogu ugraditi na postojeće zubne krunice.
Kada je reč o materijalu od kog su luminiri izrađeni, postoje dve najčešće opcije:
- Kompozitni luminiri
- Keramički luminiri (porcelanski luminiri, cirkonijumskih luminiri)
Kompozitni materijal je materijal od kog su izrađene i bele plombe, dok se za izradu keramičkih luminira koriste različite vrste keramike, uključujući porcelan i cirkonijum.
Keramički luminiri su znatno čvršći od onih napravljenih od kompozitnog materijala i otporniji pucanje, prebojavanje i pojavu tragova.
Praktično jedina mana keramičkih luminira u odnosu na kompozitne fasete jeste viša cena keramičkih luminira, no oni se znatno češće korise.
Uobičajeno, nakon ugradnje kompozitnog luminira pacijent sme omdah da konzumira hranu, budući da se ovaj materijal gotovo trenutno vezuje za prirodni zub pacijenta.
Procedura ugradnje luminira
Ugradnja ovih ljuspica je relativno jednostavna i bezbolna, budući da nema brušenja zuba, a procedura traje kraće nego u slučaju ugradnje faseta ili krunica.
Sama procedura podrazumeva dve posete stomatologu.
Tokom prve posete, stomatolog će uzeti pregledati usta i zube pacijenta, i uzeti otisak zuba na osnovu kog će luminiri biti izrađeni.
Podrazumeva se da zubi na koje će luminiri non-prep viniri biti ugrađeni moraju biti zdravi, bez karijesa ili infekcija.
Luminiri su personalizovano rešenje koje se pravi za svakog pacijenta pojedinačno, tako da po svom obliku, veličini i boji u potpunosti odgovaraju okolnim zubima ili dovode do željenog efekta, koristeći svetlije nijanse zuba.
Na primer, moguće je ugraditi luminire na sve zube koji se vide tokom govora i osmeha, kako bi se postigao savršen izgled.
Sami luminiri se koriste u frontalnoj regiji, odnosno za zube koji su vidljivi, dok je njihova ugradnja na bočne zube kontraindikovana jer ne dovode do estetskog efekta, budući da se ovi zubi ne vide.
Alternativa ovome može biti profesionalno izbeljivanje zuba, kada je potrebno samo uticati na nijansu zuba, ali ne i na njihov oblik.
Luminiri su dugotrajno rešenje za pacijente, a procenjuje se da je životni vek ove vrste faseta između 10 i 20 godina, nakon čega je potrebno zameniti ih.
Budući da prirodni zubi nisu brušeni, uklanjanje luminira je jednostavno a po njihovom uklanjanju goto da ne dolazi do oštećenja zuba, tj. oštećenje je minimalno.
Ugradnja luminira ne zahteva dugačak oporavak.
U satima nakon ugradnje potrebno je izbegavati hranu, posebno čvrstu hranu koju treba zameniti kašastom hranom koja neće da utiče na optimalno vezivanje luminira za prirodni zub.
Mane luminira
Dobre strane luminira mogli ste da pročitate u prethodnom delu članka, ali iako luminiri pružaju brojne prednosti u odnosu na krunice i fasete u situacijama kada se njima može postići željeni rezultat, oni imaju nekoliko mana.
Pre svega, ne mogu se koristiti za rešavanje kompleksnijih problema i promene oblika zuba, već samo za saniranje pre svega malih oštećenja, promene boje i nijanse zuba ili korekciju zuba koji su u manjoj meri nepravilnog oblika.
Najveći nedostatak luminira je što se ne mogu koristiti kod pacijenata sa bruksizmom, odnosno škrgutanje zubima predstavlja apsolutnu kontraindikaciju za njihovu ugradnju.
Alternativno rešenje za pacijente sa bruksizmom je ugradnja zubnih krunica.
Slično tradicionalnim vinirima, luminiri mogu otežati čišćenje zuba oko linije desni, što može dovesti do bolesti desni i negativno uticati na ukupno zdravlje usta i zuba.
Alternativni tretmani i procedure
Luminiri su samo jedan od načina rešavanja estetskog aspekta prebojenih, zuba nepravilnog oblika ili blago nepravilno izrazlih zuba.
Pored pomenutog izbeljivanja zuba, za rešavanje funkcionalnih problema poput zuba nepravilnog oblika ili nepravilno izrazlih zuba, dostupni su i drugi tretmani.
Krunice mogu da reše drastičnije nepravilnosti, a one su i opcija za zube koji su u većoj meri oštećene karijesom, ili su polomljeni usled traume, kvara ili bilo kog drugog razloga.
Ukoliko je pacijentu potrebna ugradnja krunica a estetski aspekt je važan, najbolja opcija je ugradnja bezmetalnih krunica, izrađenih od cirkonijuma.
Više o sličnostima i razlikama sa krunicama možete pročitati u članku u kome se bavimo poređenjem luminira i krunica.
Kada je reč o zubima koji su nepravilno izrasli, ispravljajne zuba fiksnom protezom u nekim slučajevima može biti najbolja opcija.
Cene luminira
Cena luminira zavisi pre svega od materijala od kog su izrađeni.
Tako cena luminira po zubu od kompozitnog ispuna iznosi oko 50 do 100 evra. Kompozitni ispun je matirjal od kog su izrađene bele plombe.
Estetski superiornija verzija jesu keramički luminiri, a njihova cena po zubu iznosi od 220 do 270 evra.
Keramički luminiri izgledaju prirodnije, a mogu biti napravljeni od porecalana ili cirkonijuma, i najbolji su izbor za postizanje najboljih estetskih rezultata.
Luminiri iskustva
Iskustva pacijenata sa svim stomatološkim rešenjima, pa tako i sa luminirima su veoma individualna.
Ipak, njihova dugotrajnost i jednostavna, brza i bezbolna ugradnja je nešto što ih čini veoma popularnim izborom za rešavanje estetskih nesavršenosti i manjih oštećenja, kao što su manje okrnjenosti i istrošenosti zuba.
Luminiri su dugotrajno rešenje, i pacijenti mogu da očekuju da će trajati duže od deset godina, nakon čega je moguće ponovo ugraditi luminir, fasetu ili krunicu na isti zub, budući da on nije izbrušen i da nije došlo do oštećenja prirodnog zuba.
Osim toga, luminiri su pristupačniji u odnosu na krunice, što dodoatno utiče da iskustva sa non-prep vinirima kod pacijenata budu pozitivna.
Zaključak
Luminiri su posebna vrsta veoma tankih vinira, debljine samo oko 0.2mm, koja ne zahteva brušenje zuba prilikom ugradnje.
Ove ljuspice od kompozitnog materijala ili keramike i materijala poput porcelana ili cirkonijuma, koriste se pre svega za rešavanje estetskih problema kod pacijenata.
Neke od upotreba su rešavanje razmaknutih zuba, prebojenih zuba, ili nepravilnog oblika i izraslih zuba.
Trajanje luminira uobičajeno je od 10 do 20 godina, a nakon uklanjanja luminira zub pacijent nije oštećen, već je samo neophodno očistiti ga od stomatološkog cementa, materijala kojim je non-prep vinir bio vezan za prirodni zub.
Sama ugradnja odvija se u dve faze, i bezbolna je.
Poput vinira, luminiri mogu da otežaju održavanje higijene zuba i usta, posebno na ivici desni gde može doći do nakupljanja hrane i samim tim razvoja mikroorganizama koje mogu uzrokovati karijes i infekcija.
Zbog toga je važno sa posebnom pažnjom pristupiti oralnoj higijeni nakon ugradnje navlaka.
