Različite studije i naučni pregledi dovode u vezu halitozu, odnosno neprijatan zadah, i infekciju heliko bakterijom.
Više različitih istraživanja je potvrdilo da je loš dah jedan od čestih tegoba ove infekcije, kao i da se nakon lečenja ovo neprijatno stanje povlači.
Pored neprijatnog zadaha, infekcija heliko bakterijom povezuje se i sa povećanim rizikom od pojave čira na želucu ili dvanaestopalačnom crevu, ali i rakom želuca.
Ipak, infekcija heliko bakterijom često ne izaziva nikakve tegobe, pa veliki broj ljudi nije ni svestan prisustva infekcije.
U ovom članku govorićemo o vezi između infekcije heliko bakterijom i neprijatnog daha, kao i drugim faktorima koji mogu doprineti razvoju zadaha tokom infekcije, kao i načinima lečenja ovog stanja.
Heliko bakterija i neprijatan zadah
Iako nije u potpunosti jasno na koji način infekcija heliko bakterijom izaziva neprijatan zadah, veza između ova dva stanja potvrđena je sa više studija.
Studija iz 2015. godine obavljena na 44 osobe pokazala je da je halitoza bila prisutna kod čak 91% učesnika koji su patili od infekcije heliko bakterijom.
Druga studija obavljena godinu dana kasnije, došla je do istog zaključka.
Kako se u zaključku studije navodi, postoje jasni dokazi da infekcija Helicobacter pylori korelira sa halitozom.
I treća studija, obavljena 2019. godine na 188 pacijenata sa heliko bakterijom došla je do zaključka da postoji jasna veza između infekcije i neprijatnog zadaha.
Srećom, lečenje heliko bakterije je obično uspešno, i traje nekoliko nedelja, nakon čega se simptomi infekcije povlače, uključujući i neprijatan zadah.
Ovo je takođe potvrđeno studijom iz 2007. godine, koja ne samo da je potvrdila prisustvo neprijatnog zadaha kod osoba sa infekcijom heliko bakterijom, već i povlačenje obog simptoma nakon uspešnog lečenja.
Više o drugim simptomima i načinu lečenja infekcije heliko bakterijom biće reči nešto kasnije u ovom članku.
Ipak, treba reći da neprijatan zadah ne može biti znak koji primarno ukazuje na infekciju heliko bakterijom.
Znatno češće uzroci neprijatnog zadaha su neadekvatna oralna higijena, konzumirana hrana ili sindrom suvih usta.
Pored toga, i neka druga stanja mogu da izazovu neprijatan zadah, koji se često opisuje kao zadah iz želuca, uključujući:
- Gastroezofagealnu refluksnu bolest
- Probleme sa bubrezima
- Prekomerni rast bakterija u tankom crevu, SIBO
- Opstrukciju creva
- Inflamatorne bolesti creva, odnosno Kronovu bolest i ulcerozni kolitis
- Intolerancije na hranu i alergije na hranu, uključujući i celijakiju
- Probleme sa žučnom kesom, poput kamena u žuči ili upale žučne kese, posebno tokom napada žuči
Kako osvežiti dah tokom infekcije heliko bakterijom?
Kao što je prethodno objašnjeno, neprijatan zadah koji se javlja usled infekcije heliko bakterijom prolazi nakon uspešnog lečenja.
Samim tim, primarni način lečenja halitoze kod heliko bakterije jeste upravo lečenje osnovnog stanja, koje će dovesti do prestanka simptoma, uključujući i neprijatan zadah i gorak ukus u ustima.
Do završetka terapije čiji početak ne treba odlagati, osoba može osvežiti dah na različite načine, kao što su:
- Povećan unos tečnosti, što će podstaći varenje i lučenje pljuvačke
- Unapređeno održavanje higijene zuba i usta
- Izbegavanje gaziranih napitaka, alkohola, pržene hrane, kofeina i citrusnog voća
- Ispiranje usta tečnostima za ovu namenu bez alkohola ili mućkanje ulja u ustima
- Upotrebu žvakaćih guma bez šećera, najbolje zaslađenih ksilitolom ili eritritolom
- Korišćenje začina, kao što su nana, majčina dušica, kardamon, origano, karanfilić ili vanila
Iako se simptomi mogu povući i pre završetka terapije, važno je da se ne prestane sa uzimanjem prepisane terapije do njenog završetka, kako bi se sprečila ponovna infekcija ili pogoršanje stanja.
Samo kompletnom terapijom može se u potpunosti suzbiti infekcija.
Drugi simptomi
Simptomi vrlo često nisu prisutni kod infekcije heliko bakterijom, pa iako se smatra oko 44% stanovništva pati od ovog stanja, mnogi toga nisu ni svesni.
Neprijatan zadah kod heliko bakterije ne može se nazvati jednim od osnovnih simptoma, niti je prvi signal koji ukazuje na ovu infekciju.
Najčešći simptomi uključuju:
- Tup bol u stomaku, koji se može pogoršati posle obroka ili u toku ležanja
- Smanjen apetit
- Nadutost stomaka, nadimanje, gasove, učestalo podrigivanje ili krčanje creva
- Mučninu i povraćanje
Boja stolice kod heliko bakterije obično nije promenjena, no usled prisustva krvi u stolici ili dijareje, može se javiti crvena, tamna ili zelena stolica.
Postavljanje dijagnoze
Postavljanje dijagnoze infekcije heliko bakterijom može se obaviti na više načina, no uobičajen način koji se najčešće koristi je izdisajni test.
Heliko bakterija proizvodi enzim ureazu koji razlaže ureu na amonijak i ugnjen dioksid, što je omogućilo razvoj ovog neinvanzivnog testa koji istovremeno ima visoku specifičnost i senzitivnost.
Osoba koja se testira na prisustvo heliko bakterije najpre mora uzeti tabletu u kojoj se nalazi urea, nakon čega se meri količina izdahnutog ugljen dioksida.
Pre samog testa, osoba ne sme konzumirati hranu, niti uzimati lekove za želudac i gorušicu, kao što su inhibitori protonske pumpe, H2 blokatori i antacidi.
Druge mogućnosti postavljanja dijagnoze uključuju test uzorka krvi, stolice ili biopsiju tkiva tokom gastroskopskog pregleda.
Lečenje
Jednom kada se postavi dijagnoza infekcije heliko bakterijom neophodno je otpočeti sa lečenjem kako bi se sprečile moguće komplikacije i sprečilo širenje infekcije.
Kao što je ranije pomenuto, heliko bakterija osim neprijatnog zadaha sa sobom nosi i ozbiljnije rizike, te je vodeći uzrok pojave čira na želucu, čira na dvanaestopalačnom crevu, raka želuca i čest uzročnik hroničnog gastritisa.
Lečenje heliko bakterije podrazumeva pre svega upotrebu antibiotika, i to dve ili tri različite vrste, koji deluju direktno na suzbijanje infekcije i uništavanje bakterija.
Budući da antibiotici uništavaju i dobre, korisne bakterije, obično se uz antibiotike preporučuje upotreba probiotika.
Probiotici su korisne bakterije koje nastanjuju ljudsko telo, a pomoćiće u smanjenju rizika od neželjenih efekata antibiotika, poput mučnine, dijareje i drugih probavnih tegoba.
Kako antibiotici uništavaju bakterije, neophodno je napraviti vremenski razmak između uzimanja antibiotika i probiotika od najmanja dva sata. Više to tome kad i kako uzimati probiotike može se saznati u članku posvećenom ovoj temi.
Pored toga, određena istraživanja sugerišu da probiotici mogu ubrzati lečenje heliko bakterije.
Osim antibiotika koji su osnovni i neizostavni vid lečenja heliko bakterije, u terapiju mogu biti uključeni i drugi lekovi kako bi se smanjile prisutne tegobe, kao što su inhibitori protonske pumpe ili antacidi.
Na kraju, pridržavanja delimično izmenjenog režima ishrane kod heliko bakterije može biti od koristi, te ubrzati lečenje i smanjiti simptome.
Ovo podrazumeva namirnica koje mogu iritirati želudac, poput alkohola, kofeina, citrusa i paradajza, te povećan unos nekiselog voća i povrća, poput banana, kupusnjača, bobičastog voća, dobrih masti i nemasnih izvora proteina.
Banane i heliko bakterija su dobro istražena kombinacija, budući da banane sadrže supstance koji omogućavaju oporavak i zaštitu sluzokože želuca.
Zaključak
Doktori i naučnici nisu sigurno na koji način infekcija heliko bakterijom izaziva neprijatan zadah, stanje koje se naziva halitoza, no različite studije su ovu vezu nedvosmisleno potvrdile.
Srećom, neprijatan zadah prestaje po uspešnom lečenju, koje obično traje nekoliko nedelja i podrazumeva upotrebu više vrsta antibiotika koji uništavaju heliko bakteriju.
Pored antibiotika, u lečenje mogu biti uključeni i lekovi koji smanjuju lučenje ili neutrališu želudačnu kiselinu, lekovi protiv mučnine, probiotici i drugi, kako bi se smanjili prisutni simptomi.
Tokom trajanja infekcije, adevaktan unos vode, unapređena oralna higijena i izbegavanje određenih namirnica koja mogu isušiti usta ili povećati kiselost može biti od koristi u smanjenju lošeg zadaha.
